siyaset politika kitapları

[nscckts]

Politika – Aristoteles


Başlığının “şehri ilgilendiren şeyler” anlamına geldiği Aristoteles’in Politika kitabında, bireyin devletle ilişkisi, ideal devlet kavramı, vatandaşlarına arzu ettikleri yaşamı sağlayabilecek devletlerin yaptıkları veya yapabilecekleri, iyi ve kötü yönetim arasındaki farklar gibi konular temele alınmış ve Aristoteles’in uzun yıllar süren düşünce ve gözlemlerinin damıtılmasıyla ortaya çıkmış bir eserdir. Politika adlı kitabında, yurttaşlık içinde erdemli bir hayatın meydana getirilmesinde siyasetin ve siyasi topluluğun oynaması gereken rolü anlatan Aristoteles, ayrıca yaşadığı zamanda var olan siyasi topluluk türlerinin analizini yapar ve bu şehirlerin erdemli vatandaşlardan oluşan ideal topluluktan nerede ve nasıl eksik kaldığını gösterir.

Komünist Manifesto – Karl Marx & Friedrich Engels


Yazılması Komünist Birlik tarafından desteklenen ve 1848 yılında Karl Marx ve Friedrich Engels’ın birlikte kaleme aldığı Komünist Manifesto gerek tarihsel gerekse günümüzde dahi yaşanan sınıf mücadelesine ve kapitalist bir toplumun ve kapitalist bir üretim tarzının çatışmalarına yönelik analitik bir yaklaşım sunar. Yayınlandığı ilk yıllarda varlığı biraz belirsiz olan Komünist Manifesto, özellikle Çarlık Rusya’sına karşı gerçekleştirilen Bolşevik Devrimi başta olmak üzere değişen dünya düzeni ve dinamikleri nedeniyle sosyal demokrat partiler tarafından benimsenmiş bir metindir.

Prens – Niccolo Machiavelli


İtalyan diplomat ve siyaset kuramcısı Niccolo Machiavelli’nin on altıncı yüzyılda kaleme aldığı Prens, yeni prens ve asilzadeler için talimat kılavuzu niteliği taşımaktadır. Bazı siyaset kuramcıları ve filozoflar, Prens’in modern felsefenin ve özellikle de etkili gerçeğin herhangi bir soyut idealden daha önemli olduğu modern siyaset felsefesinin ilk eserlerinden biri olduğunu iddia ederler. Prenslerin şan ve hayatta kalma gibi amaçlara ulaşmak için her türlü ahlaksız aracın kullanımını haklı çıkarabileceğini kabul etmek, Prens’in en genel temasını oluşturmaktadır. Machiavelli’nin Prens’i hakkında oldukça farklı fikirlere sahip gruplar olsa da Prens’in yönetim ve politika üzerine yazılmış en temel kaynaklardan birisi olduğu şüphe götürmez bir gerçektir.

Devlet – Platon


Platon tarafından MÖ 375 civarında yazılmış olan Devlet, Sokratik diyalog yönteminin kullanıldığı felsefe ve politik teoriler üzerine kaleme alınmış metinlerden oluşan bir eserdir. Bu kitapta adalet, adil şehir devletinin düzeni ve karakteri ve adil insanla ilgili konulara odaklanan Platon, bilginin insanları kimin yönetmesi gerektiği konusunda belirleyici faktör olması gerektiğini ve en fazla uzmanlığa sahip olanların ise kendisi gibi filozoflar olduğunu ve bu sebeple de filozofların en adil ve verimli liderler olacağını savunur. Demokrasinin siyasi bir kavram olarak ilk kez dile getirildiği zamanlarda kaleme alınan Devlet, zamanında batıda en temel siyasi metinlerden birisi kabul edilmesine rağmen filozoflar tarafından yönetilen bir cumhuriyet kavramı günümüzün modern devletlerinin çoğunda kullanılmamaktadır.

Toplum Sözleşmesi – Jean-Jacques Rousseau


Fransız filozof Jean-Jacques Rousseau’nun 1762 yılında yayımlanan makalesi Toplum Sözleşmesi, hükümetler ve insanlar arasında yapılan sosyal sözleşmeler hakkındadır. Rousseau toplum sözleşmesinin temel ilkesinin yasaların ancak halkın iradesiyle desteklendiğinde bağlayıcı olduğunu savunur. Toplum Sözleşmesi’nde yaratılan bu konseptte, halkın iradesi hükümet otoritesinin üstünde yer almaktadır. Özellikle Fransız monarşisinin ilahi bir yanının olduğu ve dolayısıyla da halkın taleplerine bakılmaksızın sadece elit tabakanın işine yarayacak kanunların koyulduğu bir dönemde kaleme alınan Toplum Sözleşmesi, Fransız İhtilali’nin de en temel yapı taşlarından biridir ve devrim sonrası yapılacak siyasi reformlar için de önemli bir yere sahiptir.

Şok Doktrini – Naomi Klein


Kanadalı yazar ve sosyal aktivist Naomi Klein tarafından kaleme alınan ve 2007 yılında yayımlanan Şok Doktrini: Felaket Kapitalizmin Yükselişi, ekonomist Milton Friedman tarafından savunulan neoliberal serbest piyasa politikalarının bazı gelişmiş ülkelerde “şok terapisi” stratejisiyle ortaya çıktığını savunur. Şok terapisi, vatandaşların yeterli bir şekilde tepki vermek ve etkili bir şekilde direnmek için duygusal veya fiziksel açıdan dikkatinin dağılmış olduğu dönemlerde tartışmalı ve sorgulanabilir politikalar oluşturmak için afetler ve ayaklanmalar gibi ulusal krizlerin kullanılmasına odaklan bir sistemdir. Klein, Irak Savaşı gibi insan kaynaklı bazı olayların, normal şartlarda vatandaşlar tarafından kabul edilmeyeceği düşünülen birtakım politikaların olaysız bir şekilde kabul edilmesine zemin hazırlamak için çıktığını öne sürmektedir.

Hukuk Felsefesinin Prensipleri – Georg Wilhelm F. Hegel

Modern sosyal ve politik düşünce üzerine Hegel’in kaleme aldığı klasik bir eser olan Hukuk Felsefesinin Prensipleri, etik teoriyi, doğal hakkı, hukuk felsefesini, siyaset teorisini ve modern devlet sosyolojisini Hegel’in tarih felsefesi çerçevesinde sistemleştirmeye yönelik bir girişimdir. Hukuk Felsefesinin Prensipleri radikal anlamda farklı şekilde yorumlandı, aşırı sağ ile aşırı sol arasında birçok siyasi hareketi etkiledi ve modern etik, sosyal ve politik düşüncede iletişim geleneğinin merkezi olarak algılandı. Kaleme aldığı bu düşüncelerle kapitalist devlet yapısının temellerinin atılmasına destek olan Hegel, aynı zamanda günümüze kadar varlığını sürdüren ulus-devletlerin temel hukuk formatını yaratılmasında da etkili olmuştur.

Liberalizm – Ludwig von Mises

Avusturya Okulu ekonomisti ve liberal düşünür Ludwig von Mises’in ekonomik analizini ve sosyalizmin eleştirisini içeren bir kitap olan Liberalizm, bireysel mülkiyet haklarına dayalı klasik liberal ideolojiyi savunur. Mises, özel mülkiyet ilkesinden yola çıkarak, diğer klasik liberal özgürlüklerin nasıl mülkiyet haklarından çıktığını gösterir ve barışı, toplumsal uyumu ve genel refahı teşvik etmek için hükümet müdahalesinden bağımsız liberalizmin gerekli olduğunu savunur.

İktidarı Anlamak – Noam Chomsky


Evrensel olarak modern çağın önde gelen kamu entelektüellerinden biri olarak kabul edilen Noam Chomasky’ın 2002 yılında yayımlanan kitabı İktidarı Anlamak, yazarın 1989’dan 1999’a kadar yürütülen seminerlerin, konuşmaların ve soru-cevap oturumlarının daha önce yayınlanmamış transkriptlerinin bir koleksiyonudur. Chomsky, Vietnam’daki dış politikadan Clinton yönetimi altındaki refahın düşüşüne kadar geçen 30 yılın olaylarını radikal bir şekilde yeniden yorumlar ve Amerika’nın emperyalist dış politikası ile iç sosyal hizmetlerin gerilemesi arasındaki bağlantıyı açıklarken, toplumsal değişime doğru atılması gereken adımların da altını çizer.

Kültür ve Emperyalizm – Edward W. Said


Batılı emperyal çaba ile onu hem yansıtan hem de güçlendiren kültür arasındaki uzun süredir gözden kaçan bağlantıları araştıran ve sorgulayan Şarkiyatçılık’ın entelektüel açıdan en kıymetli yazarlarından olan Edward W. Said’in kaleme aldığı Kültür ve Emperyalizm, 18., 19. ve 20. yüzyıllar boyunca emperyalizm ve kültür arasındaki bağlantının izini süren tematik olarak bağlantılı makalelerden oluşmaktadır.